« Τ α π ε ί ν ω σ η»

ΑΓΙΟΣ ΣΥΜΕΩΝ Ο ΝΕΟΣ ΘΕΟΛΟΓΟΣ, ΤΟΜΟΣ 19^ΑΕΠΕ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

91. Αλλο ειναι τό ταπεινολογειν καί αλλο τό ταπεινοφρονειν, αλλο η ταπείνωσις καί αλλο τό ανθος της ταπεινώσεως, αλλο ο καρπός αυτης καί αλλο τό κάλλος του καρπου τούτου καί η γλυκύτης του κάλλους, καί αλλο από ολα αυτά οι ενέργειες από τόν καρπό τουτον. Από αυτά δέ αλλα ειναι στήν εξουσία μας καί αλλα οχι. Στήν εξουσία μας ειναι τό νά τά νοουμε ολα, τό νά τά φρονουμε ολα, τό νά σκεπτώμαστε καί λέγωμε καί πράττωμε ολα οσα οδηγουν πρός τήν ταπείνωσι, η δέ αγία ταπείνωσις καί τά αλλα ιδιώματά της, τά χαρίσματα καί οι ενέργειές της, ειναι δωρο Θεου καί οχι από εμας, αυτά πάντως κανείς δέν θά τά αξιωθη ποτέ, αν δέ προκαταλάβη καλως τά σπέρματα πού ειναι στήν εξουσία του. ( σελ. 449 )

« Τ α π ε ί ν ω σ η»

7. Του κατά Θεόν πένθους προηγειται ταπείνωσις, επεται δέ χαρά καί ανέκφραστη ευφροσύνη, στήν κατά Θεόν δέ ταπείνωσι περιφύεται η ελπίς της σωτηρίας. Διότι οσο θεωρει κανείς μέ τήν ψυχή του τόν εαυτό του ταπεινότερο ολων των ανθρώπων, τόσο η ελπίς συναυξάνεται μέ τήν ταπείνωσι καί βλαστάνει στήν καρδιά του, βεβαιώνοντας οτι δι΄ αυτης πρόκειται νά σωθη. ( σελ. 479 )

8. Οσο κατέρχεται κανείς στό βάθος της ταπεινώσεως καί θεωρει τόν εαυτό του ανάξιο νά σωθη, τόσο πενθει καί αφήνει πηγές δακρύων, αναλόγως μέ αυτά αναβλύζει στήν καρδιά η πνευματική χαρά, μέ αυτήν δέ πηγάζει μαζί η ελπίς καί συναυξάνεται καί καθιστα βεβαιότερη τήν ασφάλεια της σωτηρίας. ( σελ. 479 )

9. Ο καθένας πρέπει νά προσέχη τόν εαυτό του καί νά τόν κατανοη, ωστε ουτε στήν ελπίδα μόνη νά θαρρη, χωρίς τό κατά Θεόν πένθος καί τήν πνευματική ταπείνωσι, ουτε στήν ταπεινοφροσύνη καί τά δάκρυα χωρίς τήν πνευματική ελπίδα καί χαρά πού τά ακολουθουν. ( σελ. 479 )

10. Υπάρχει μία επίφασις ταπεινώσεως, πού προέρχεται από αμέλεια καί νωθρότητα καί από τήν εντονη κατάκρισι της συνειδήσεως, τήν οποία θεωρουν πρόξενο σωτηρίας οσοι τήν εχουν, δέν ειναι ομως ετσι, διότι δέν εχει συζευγμένο μέ αυτήν τό χαροποιό πένθος. ( σελ. 479)

11. Υπάρχει πένθος εξω από τήν πνευματική ταπείνωσι καί αυτοί πού τό δοκιμάζουν, τό θεωρουν ως καθαρτήριο αμαρτημάτων. Πλανωνται οικτρως πού τό νομίζουν αυτό, διότι εχουν στερηθη της γλυκύτητος του Πνεύματος, πού δημιουργειται μυστικως στό νοερό ταμειο της ψυχης, καί δέν γεύονται τήν χρηστότητα του Κυρίου. Γι΄ αυτό οι ανθρωποι του ειδους αυτου εξάπτονται γρήγορα σέ οργή καί δέν μπορουν νά καταφρονήσουν τελείως τόν κόσμο καί τά πράγματα του κόσμου. Εκεινος δέ πού δέν κατεφρόνησε αυτά τελείως καί δέν απέκτησε στήν ψυχή του μισος γι΄ αυτά, δέν μπορει ποτέ ν΄ αποκτήση ουτε ελπίδα βεβαία καί αναμφισβήτητη γιά τήν σωτηρία του, πάντοτε δέ περιφέρεται εδω κι εκει μέ αμφιβολία, αφου δέν κατέθεσε τά θεμέλια επάνω σέ βράχο. ( σελ. 479 )

12. Τό πένθος κατά τίς ενέργειες του ειναι διπλό, ως υδωρ σβήνει μέ τά δάκρυα ολη τήν φλόγα των παθων καί καθαρίζει τήν ψυχή από τόν μολυσμό από αυτά, ως πυρ δέ διά της παρουσίας του αγίου Πνεύματος ζωοποιει, αναφλέγει, εκπυρώνει καί θερμαίνει τήν καρδιά καί τήν εξάπτει πρός ερωτα καί πόθο Θεου. ( σελ. 481 )

13. Βλέπε καί καταλάβαινε τίς γεννώμενες μέσα σου ενέργειες από τήν ταπείνωσι καί τό πένθος, καί παρατήρει τήν ωφέλεια πού σου προκαλειται από αυτές. Ειναι δέ αυτή γιά τούς αρχαρίους η απόθεσις κάθε γηΐνης φροντίδας, αδιαφορία καί απάρνησις ολων των ανθρώπων, γονέων καί συγγενων καί φίλων, η αμεριμνία καί καταφρόνησις ολων των πραγμάτων καί χρημάτων, οχι μόνο μέχρι της βελόνας, αλλά καί μέχρι του ιδίου του σώματος. ( σελ. 481 )

30. Οπου υπάρχει βαθειά ταπείνωσις, εκει υπάρχει καί αφθονο δάκρυ καί οπου ειναι αυτά, εκει υπάρχει καί η παρουσία του αγίου καί προσκυνητου Πνεύματος. Οταν πραγματοποιηθη αυτή, κάθε καθαρότης καί αγιωσύνη ερχεται στόν ενεργούμενο από αυτό καί βλέπεται από αυτόν ο Θεός καί ο Θεός βλέπει αυτόν, διότι, λέγει, « σέ ποιόν θά κυττάξω παρά στόν πραο καί ησυχο καί σεβόμενο τούς λόγους μου ;». ( σελ. 493 )