ΠΕΡΙ ΕΛΕΗΜΟΣΥΝΗΣ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΙΩΑΝΝΟΥ ΤΟΥ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟΥ
«Τα χρήματα πού φυτεύθηκαν στα χέρια των φτωχών, όχι μόνο κάθε χρόνο, αλλά και κάθε ημέρα μάς δίνουν πνευματικούς καρπούς, δηλαδή παρρησία προς τον Θεό, συγχώρηση αμαρτημάτων, συντροφιά αγγέλων, συνείδηση αγαθή, χαρά πνευματικής αγαλλίασης, ελπίδα ακαταίσχυντη, τα θαυμαστά αγαθά, τα οποία ετοίμασε ο Θεός γι’ αυτούς πού τον αγαπούν και γι’ αυτούς πού με θέρμη και φλογερή ψυχή επιζητούν το έλεος της παρουσίας του».
«Έτσι παντού δε ζητείται το μέτρο της περιουσίας αλλά το μέτρο της διάθεσης. Ο μεγαλόψυχος και πλούσιος στη διάθεση, και αν ακόμη είναι ο φτωχότερος από όλους τούς ανθρώπους σε χρήματα, θα μπορέσει να τους ξεπεράσει όλους και στην φιλοξενία και στην ελεημοσύνη και σε όλη την άλλη φιλοφροσύνη, ο μικροπρεπής και φτωχός στη διάθεση και πού είναι κολλημένος στα γήινα, έστω και αν είναι πλουσιότερος απ’ όλους, είναι απ’ όλους πιο φτωχός και πιο άπορος, γι’ αυτό σ’ όλα αυτά διατάζει και υποχωρεί. Και όπως στο φτωχό η φτώχεια δεν μπορεί να γίνει κανένα εμπόδιο για ελεημοσύνη εξ αιτίας του πλούτου τής διάθεσης, έτσι στον πλούσιο δε θα μπορέσει καθόλου ο πλούτος να βοηθήσει στη φιλοφροσύνη εξ αιτίας τής φτώχειας τής διάθεσης. Και Τα παραδείγματα είναι κοντά μας, γιατί η χήρα και με λίγο αλεύρι φιλοξένησε τον προφήτη, ενώ ο Αχαάβ, αν και κατείχε τόσο πλούτο, επιθύμησε και Τα ξένα πράγματα. Έτσι δεν είναι ο πλούτος των χρημάτων, αλλά ο πλούτος τής διάθεσης πού μάς παρέχει ευκολία για την ελεημοσύνη. Γιατί και η χήρα εκείνη με δύο μόνο οβολούς ξεπέρασε απείρους πλούσιους και η φτώχεια δεν τής έγινε εμπόδιο. Αυτή λοιπόν η φτώχεια έκανε μεγαλύτερη την ελεημοσύνη, πράγμα πού και ο Παύλος λέγει «η εσχάτη φτώχεια τούς ξεχείλισε σε πλούσια γενναιοδωρία». Γιατί δεν πρέπει να εξετάζουμε αυτό, το ότι έριξε δύο οβολούς, αλλά ότι, παρ όλο πού είχε αυτούς μόνο, δεν τούς λυπήθηκε, αλλά πρόσφερε ολόκληρη την περιουσία της, και γι αυτό πρέπει να τη θαυμάζουμε και να την επαινούμε. δεν χρειάζεται λοιπόν περιουσία, αλλά προθυμία, όταν φιλοξενούμε ξένους. Όπως όταν υπάρχει Αυτή δεν μπορεί να προέλθει καμιά βλάβη από την φτώχεια, έτσι όταν απουσιάζει δε θα προκύψει κανένα όφελος από τον πλούτο. Γιατί δε ζητάει απλώς φιλοξενία εδώ, αλλά την φιλοξενία πού γίνεται με προθυμία, με φλογερή ψυχή και θερμή διάθεση.
«H ελεημoσύνη είναι η μητέρα τής αγάπης, τής αγάπης πoυ χαρακτηρίζει το Xριστιανισμό, πoύ είναι μεγαλύτερη απ’ όλα τα θαύματα, με τα οπoία φαίνoνται oι μαθηταί τoυ Xριστoύ. Aυτη είναι φάρμακo για τα δικά μας αμαρτήματα, σαπoύνι για την ακαθαρσία τής ψυχής μας, σκάλα στηριγμένη στον oυρανό, Αυτή συνδέει το σώμα τoύ Xριστoύ. Θέλετε να μάθετε πόσo μεγάλo αγαθό είναι αυτή; στην επoχή των απoστολων όλoι πoυλoύσαν Τα υπαρχoντά τoυς και έφερναν σ’ αυτoύς τα χρήματα, τα οπoία και μoιράζoνταν... «Όλoι είχαν μια καρδιά και μία ψυχή», και η χάρη τoύ Θεoύ ήταν επάνω σε όλoυς αυτoύς και ζoύσαν με πoλύ όφελoς.
«Δεν εισακoύεται κανείς σηκώνoντας Τα χέρια, άπλωσε Τα χέρια σoυ όχι στον oυρανό, αλλά στα χέρια των φτωχών. Aν απλώσεις το χέρι σου στα χέρια των φτωχών, άγγιξες την ίδια την κoρυφή τoύ oυρανoύ, γιατί αυτός πoύ κάθεται εκεί αυτός παίρνει την ελεημoσύνη, αν υψώσεις Τα χέρια άκαρπα, σε τίπoτε δεν ωφελήθηκες.»
